با‌وجود تلاش محققان و دانشمندان در سراسر جهان، هنوز داروی جدید و موثری به صورت اختصاصی برای کووید19 به بازار نیامده است. از سوی دیگر تولید واکسن برای این ویروس نیز هنوز با چالش‌های زیادی روبه‌روست. اگرچه کشورهای متعددی وارد فاز انسانی تولید واکسن شده‌اند و در کشور ما نیز طی دو هفته آتی نخستین تست‌های واکسن را روی انسان آزمایش می‌کند اما نکته مورد نظر متخصصان این است که انسان‌ها نباید به امید تولید واکسن پروتکل‌ها و اصول بهداشتی را نادیده گرفته و رفتارهایی انجام دهند که موجب تشدید شیوع ویروس کرونا شود. این در حالی است که این روزها برخی ملت‌ها و کشورها چشم انتظار دریافت واکسن‌هایی هستند که برخی کشورها مانند روسیه آن را ساخته‌اند.
در شرایط بسیار اسفناکی به سر می‌بریم. تعداد آمار فوتی دیروز شنبه 386نفر اعلام شد و براساس آنچه مدتی قبل دکتر مردانی، عضو کمیته ستاد مقابله با کرونا اعلام کرده بود این آمار را باید در 2.5ضرب کرد. با این احتساب در روز مذکور آمار فوتی در کشور ما شاید 965نفر بوده است. این درحالی است که چون تعداد تست روزانه در کشور ما هنوز پایین است، بیماریابی در وضعیت خوبی قرار ندارد. طبق آنچه اعلام شده در حال حاضر 11واکسن از کشورهای مختلف در مرحله کار آزمایی بالینی در فاز سه هستند که حتی برخی این واکسن‌ها به‌زودی تأییدیه خواهند گرفت.
در همان روزهای ابتدایی که ویروس وارد ایران شد اپیدمیولوژیست‌ها تاکید بر مطالعات واکسن داشتند ولی دیدگاه برخی از مسوولان این بود که ویروس دچار جهش‌های فراوانی خواهد شد بنابراین واکسن بی‌اثر خواهد بود. با این حال ایران همچنان در تلاش است تا واکسن کرونا را به مرحله تولید برساند. طبق آنچه روز گذشته دکتر شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و داروی کشور در نشست خبری گفته است: «شرکت‌های مختلفی فعال هستند که از این میان سه شرکت کار خود را بیشتر پیش برده‌اند و هر‌کدام با یک روش مطالعاتی فعالیت می‌کنند. البته اطلاعات در زمینه واکسن براساس توافقات صورت گرفته از سوی وزیر بهداشت اعلام می‌شود. در مورد تأمین واردات واکسن کرونای خارجی نیز اقداماتی صورت گرفته و مطالعات روی انواعی از آنکه اطمینان بیشتری داشته باشند انجام می‌شود.»
شانه‌ساز در مورد کیت‌های تشخیص سریع کرونا اظهار کرد: ما از ابتدای شیوع بیماری انواع کیت‌ها را تولید کرده‌ایم و علی‌رغم تولید به صادرات آن‌ها نیز دست پیدا کرده‌ایم. در مورد رپید تست‌ها قبلاً به نتیجه مشخص نرسیده بودیم اما اکنون به این نتیجه رسیده ولی احتمالا بازه زمانی تا تولید انبوه آن وجود خواهد داشت. اکنون نیز با‌توجه به سیاست ستاد ملی کرونا مبنی بر افزایش اخذ تست‌های روزانه اگر لازم باشد اقدام به واردات این کیت‌ها خواهیم کرد و از قبل تأمین ارز آن نیز صورت گرفته است. در بحث کوکس اجازه نمی‌دهیم مردم برای محصولی ناشناخته مورد آزمایش قرار گیرند. باید مطالعات بالینی تأیید شود و ما نمی‌گذاریم چیزی بدون طی کردن این مراحل در مردم امتحان شود.»
فاصله نه چندان دور با واکسن
مسوولان وزارت بهداشت در مورد ساخت و تولید واکسن بارها به عضویت در برنامه کواکس اشاره کردند و تلویحا گفته‌اند چون در کواکس عضویت داریم پس برای خرید واکسن مشکلی نداریم. این در حالی است که برنامه کواکس قرار نیست همه واکسن مورد نیاز ما را تأمین کند. کواکس یک تعهدی برای شرکت سازنده است که آن را متعهد می‌کند 20درصد از تولیدی خود را در اختیار کواکس قرار دهد تا سازمان بهداشت جهانی این 20درصد را عادلانه توزیع کند ولی شرکت 80درصد دیگر را خودش به فروش خواهد رساند.
اما آقای علیرضا بیگلری، رییس انستیتو پاستور ایران درباره روند ساخت واکسن کرونا در کشورمان خبرهای بهتری دارد. به گفته وی، همه راه‌های ساخت واکسن در کشورمان در حال انجام است و چند گروه، مطالعات حیوانی را به پایان رسانده و آماده‌اند وارد مرحله انسانی شوند یعنی برای رسیدن به واکسن کرونا ماه‌ها فاصله داریم، اما ساخت این واکسن در حال پیشرفت است.»
اما موضوعی که این روزها کمتر از آن صحبت می‌شود بحث اثربخشی این واکسن در کنترل اپیدمی است که گفته می‌شود به میزان کارآمدی و درصد ایجاد ایمنی آن در افراد یک جامعه بستگی دارد.
واکسن جهانی
در حال حاضر ایران از جمله کشورهایی است که از این ویروس آسیب‌های زیادی دیده است و خیلی از خانواده‌ها عزادار شدند و بسیاری هم بیکار شدند. واکسن‌هایی که در فاز3 هستند تا به امروز بر روی هزاران نفر از کشورهای برزیل، قطر، امارات، عربستان، آمریکا، پرو، انگلستان، فرانسه، ترکیه، ونزوئلا، آرژانتین و چین تست شدند و تا به امروز هیچ عارضه جدی از آن‌ها گزارش نشده است، چرا که واکسن‌هایی که در کشورهای بی‌طرف تست می‌شوند اگر با مشکل مشکلی بود تا به امروز گزارش می‌شد. ناگفته نماند که یکی از افرادی که در کارآزمایی واکسن آکسفورد در برزیل شرکت کرده بود اخیراً فوت کرد که دولت برزیل و رسانه‌های این کشور اعلام کردند که فرد فوت شده در گروه دارونماها بوده و اصلاواکسن به وی تزریق نشده و به شخص آب نمک تزریق شده بود. یعنی فوت این داوطلب هیچ ربطی به واکسن ندارد.
دیگو مارادونا، ستاره آرژانتینی فوتبال جهان هم که روزگاری مردم را در مستطیل سبز محسور خود می‌کرد نیز شیوع ویروس کرونا را غیرقابل تحمل خوانده و همزمان از رییس‌جمهوری روسیه به دلیل تولید واکسن این ویروس که زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار داده است، حمایت کرده است. البته خود مارادونا نیز مبتلا به کرونا شده و هم‌اکنون در قرنطینه به سر می‌برد. وی در خصوص این ویروس گفت: تاکنون چنین چیزی ندیده بودم و آمریکای لاتین بیشتر از مناطق دیگر آسیب دیده است. امیدوارم این پاندمی هرچه زودتر تمام شود. انسان‌های بی‌شماری تحت تأثیر هستند، بسیاری بیکار شده و نمی‌دانند برای گذران زندگی چه کنند. اسطوره فوتبال آرژانتین در باره تولید واکسن کرونا از سوی روسیه تاکید کرد: به پوتین باور دارم. متقاعد شده‌ام که او به‌زودی واکسنی تولید خواهد کرد چون این پاندمی دیگر قابل تحمل نیست.
منبع: صبح نو