۱۳۹۹/۷/۱۳ - ۱۱ : ۳۲

زلزله 9 ریشتری دلار

زلزله 9 ریشتری دلار

دیروز هر دلار آمریکا در بازار آزاد 29700 تومان معامله شد، کاهشی 400 تومانی نسبت به روز گذشته معاملات که نشان از ورود دوباره بازارساز برای کنترل قیمت‌ها دارد. کاهش 3/1 درصدی در حالی محقق شد که در روزهای گذشته اتفاقات مهمی در پشت‌پرده ارز رخ داده بود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به جلسه روز چهارشنبه اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام با رئیس کل بانک مرکزی، پیشنهادات ولی‌الله سیف رئیس کل سابق بانک مرکزی به عبدالناصر همتی و خبر بازگشت 8 میلیارد ارز صادراتی اشاره کرد. به گزارش «وطن امروز»، قیمت دلار از ابتدای تیرماه سال جاری وارد کانال 20 هزار تومان شد و طی 90 روز، بیش از 10 هزار تومان دیگر به آن افزوده شد. کاهش صادرات غیرنفتی در کنار تشدید تحریم‌های مالی از اصلی‌ترین دلایل مطرح‌شده توسط دولتی‌ها برای رشد قیمت ارز است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بانک مرکزی اساسا هیچ‌گونه برنامه‌ای برای کنترل قیمت ارز ندارد، البته نباید فراموش کرد که توان آنچنانی نیز برای کنترل بازار ندارد؛ سیگنال این موضوع هم با عدم تزریق ارز 4200 تومانی به کالاهای دپو‌شده در گمرکات داده شده است. قیمت دلار در طول ریاست جمهوری حسن روحانی 828 درصد رشد کرده است و این موضوع را نمی‌توان با دلایل موردی تحلیل کرد بلکه ریشه در مدیریت غلط اقتصادی کشور دارد. البته اخیرا اخبار امیدوارکننده‌ای در رابطه با بازگشت ارز صادرکنندگان توسط رئیس کل بانک مرکزی مطرح شده است که به نظر می‌رسد همین خبر باعث کاهش روانی قیمت ارز شده است. البته رشد دوباره بازار سرمایه هم در این موضوع دخیل بوده است. از پایان هفته گذشته بازار سرمایه روند رو به رشدی داشته که دوباره امید را در میان سرمایه‌گذاران در این بازار زنده کرده است. 
 
* ورود 8 میلیارد دلار
در همین حال رئیس کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی نوشت: خبرهای مثبتی از منابع مسدودی دارم و نیز همان‌طور که قبلا گفتم روند عرضه و معاملات حواله‌های ارزی در بازار دوم، در بستر سامانه نیما، بویژه 3 ماه اخیر، بهتر از قبل شده است. صادر‌کنندگان بالغ بر 8 میلیارد دلار از تعهدات ارزی 27 میلیارد دلاری ایفا نشده خود مربوط به پروانه‌های صادراتی سال‌های 1398‌-‌1397 را بتدریج به چرخه اقتصاد کشور آورده‌اند و مانده تعهدات آنها به حدود 19 میلیار دلار کاهش یافته است. میانگین وزنی نرخ ارز در سامانه نیما نیز با روند کاهشی به محدوده 23 هزار تومان به ازای هر دلار رسیده است که البته تأثیر خود را بتدریج در نرخ‌های بازار نشان خواهد داد. 
 
* توصیه سیف به همتی
ولی‌الله سیف در یادداشتی در فضای مجازی برای مدیریت این روزهای بازار ارز پیشنهاداتی ارائه کرد: در شرایط حاضر شاهد شدت التهاب در بازار ارز هستیم که موجبات نگرانی مسؤولان، فعالان اقتصادی و آحاد مردم را فراهم کرده است. این پدیده جدیدی نیست و در گذشته هم سابقه داشته ولی می‌توان گفت از حیث شدت و دامنه نوسانات و همچنین طول دوره زمانی، در مقایسه با گذشته بی‌سابقه است. از اوایل سال 97 تا به‌ حال نرخ ارز بیش از 400 درصد افزایش را به خود دیده است و علاوه بر آن شاهد نوسانات شدیدی هم بوده‌ایم که فعالیت‌های اقتصادی را بشدت تحت تأثیر قرار داده است و ظاهرا همچنان ادامه دارد. تردیدی نیست دلیل اصلی این امر، محدودیت‌های ناشی از تحریم و همچنین تورم شتابنده‌ای است که در اقتصاد با آن مواجه هستیم. در عین ‌حال عواملی وجود دارد که در صورت عدم کنترل، موجب افزایش شدت و دامنه نوسانات می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار، بازارهای غیررسمی است که در شرایط نوسانی و التهاب، در بعضی نقاط تهران، برخی شهرستان‌ها و برخی کشورهای همسایه توسط سفته‌بازان و نوسان‌گیران ایجاد شده و رونق می‌گیرد. مهم‌ترین این بازارها، بازار معاملات فردایی است که متأسفانه این روزها شاهد رونق مجدد فعالیت آن هستیم. آنچه در کوتاه‌مدت و به فوریت باید انجام شود این است که بازار غیررسمی معاملات فردایی به نوعی تحت کنترل بانک مرکزی قرار گیرد. بانک مرکزی باید با اختیارات کامل، اعتماد‌به‌نفس و اطمینان از حمایت‌های حاکمیت به شیوه مناسب در این بازارها ورود کرده و سعی کند در عمل کنترل آنها را به دست گیرد و به دلالان و نوسان‌گیرانی که برای تأمین منافع خود، اقتصاد کشور را با چالش روبه‌رو می‌کنند، اجازه ضربه ‌زدن به اقتصاد ملی را ندهد.